Cuba

Swipe

Economie en geld op Cuba

‘Als je op Cuba miljonair bent en je bezit bestaat uit pesos, kun je nog geen flesje bier kopen!’ In grote lijnen tekent deze opmerking de Cubaanse economie. Na de machtsovername door de revolutionairen werd beloofd dat Cuba eindelijk voor de Cubanen zou zijn. De bevolking was razend enthousiast en getroostte zich vele offers om hún Cuba gestalte te geven. Er werd behoorlijk verdiend, er werd veel tot stand gebracht, maar de peso werd nergens in het buitenland serieus genomen, laat staan geaccepteerd.

De Amerikaanse dollar, dáár kon je iets mee. Helaas was de rijkdom die met USD te koop was, uitsluitend weggelegd voor mensen in diplomatieke dienst en lange tijd hadden die hun eigen winkels waar met USD betaald kon worden. Toen er een zekere mate van toerisme op Cuba ontstond, bracht dat eveneens USD in het laatje, in het land van de toerist was geen peso te krijgen.

Ze konden ermee terecht in de diplomatenwinkels op vertoon van hun paspoort. Na verloop van tijd werd het fenomeen ‘dollarwinkel’ in het leven geroepen. Aanvankelijk in de omgeving van de hotels, later ook in de steden en op het platteland. Als gevolg van een handelsboycot kwam er schaarste op Cuba, de meeste producten verdwenen naar de dollarwinkels zodat de winkels waar Cubanen hun inkopen moesten doen (om het onderscheid aan te geven werden die inmiddels ‘peso-winkels’ genoemd) leeg bleven.

De jacht op de USD door de inwoners van Cuba werd dan ook energiek ingezet. Het mag duidelijk zijn dat degenen met de hogere opleidingen, die de taal van de toeristen spraken, het gemakkelijkst in contact kwamen met de toeristen en daarmee met de USD. Als gevolg van het feit dat iemand die vreemde talen sprak inzetbaar was in de toeristenindustrie, liepen veel hoog opgeleiden over naar dié industrie en vergaten dat ze geleerd hadden voor arts, ingenieur of kapitein op de grote vaart.

Sommigen gaven zelfs hun hoogleraarschap op. Het verhaal waarin een gespecialiseerd arts vertelde dat hij, toen hij zijn professie vaarwel zei, omgerekend ongeveer 12 USD in de maand verdiende, hetzelfde bedrag dat hij dagelijks als portier aan fooi ontving, was geen sprookje maar realiteit van alledag. Een ingenieur als gids of een kapitein ter koopvaardij als bellboy, het komt allemaal voor.

Toen de Amerikaanse dollar in 1993 werd gelegaliseerd, voelden veel Cubanen zich door hun leiders min of meer verraden. Ze zouden een goed leven kunnen leiden in een land waar van alles te koop is en betaalbaar als dat met pesos kon. Helaas, waar de overvloed was, was de prijs vastgesteld in USD. Die politiek was voor veel Cubanen aanleiding om hun leiders, zij het (nog?) niet openlijk, de rug toe te keren. Waarbij nog aangetekend kan worden dat de leegloop in de hoger geschoolde beroepen, de Cubaanse economie evenmin ten goede kwam.

In de jaren negentig deed de CUC (Cuban Pesos Convertible) zijn intrede. De munt moest de USD, de munteenheid van de vijand, gaan vervangen. De koers van de CUC werd aan de USD gekoppeld en de nieuwe Cubaanse munt was klaar voor gebruik. Toeristen konden aanvankelijk kiezen voor de CUC of de USD maar dat was in 2004 afgelopen.

De USD is, zowel in geld als in travellercheques, nog wel inwisselbaar, u moet echter 10% omwissel belasting betalen. Travellercheques die zijn uitgegeven door een Amerikaans bedrijf, waren en zijn op Cuba niet inwisselbaar. Ook de euro deed zijn intrede en op tal van plaatsen, zéker in de toeristengebieden, worden deze als betaalmiddel geaccepteerd. Wettelijk is dit echter niet toegestaan. Neem voldoende euro's mee en wissel deze bij de officiële instanties. Let erop dat de wisselkoers bij niet officiële instellingen wel eens aan de magere kant kan zijn. De CUC is buiten Cuba niet bruikbaar en evenmin inwisselbaar.

10 prachtige bestemmingen in Cuba