Noorwegen

Swipe

Samikunst en handvaardigheid

De Samen maakten vrijwel alle gebruiksvoorwerpen zelf, van natuurlijke materialen als hout, berkenbast, steen, wol, rendierhuid en bot. Volgens traditionele ontwerpen werden prachtige kleren, messen, huisraad, voorraaddozen uit berkenbast, tassen et cetera vervaardigd, waarbij schoonheid van groot belang was. De traditionele Samikostuums vertellen veel over de drager ervan: de streek waar hij of zij vandaan kwam en de huwelijkse staat. De traditionele Samikleding bestaat uit een kleurige tuniek van felle kleuren geel, rood en blauw, en wordt tegenwoordig alleen gedragen tijdens feesten en belangrijke gelegenheden.

Ook worden handvaardigheidsproducten niet meer alleen vervaardigd voor huishoudelijk gebruik, maar worden de exclusieve kunstvoorwerpen gemaakt voor de verkoop. De Samikunst of ‘Duodji’ heeft zich hierdoor tot op heden kunnen voortzetten en staat op een hoog artistiek niveau. Veel kunstenaars zijn aangesloten bij de associatie van Samikunstenaars Sápmelas Duoddjárat.

Zilveren sieraden hebben altijd een aparte plaats ingenomen binnen de Samische cultuur. Al eeuwenlang werden zilveren voorwerpen, ringen, riemen en kettingen via handel verkregen en beschouwd als statussymbolen. Wanneer een Sami een vrouw ten huwelijk vraagt dient hij de familie van de bruid een bruidsschat in de vorm van zilveren sieraden aan te bieden. Merkwaardig genoeg waren er onder de Samen zelf nooit zilversmeden en moest men de sieraden met traditionele Samenmotieven laten maken in de steden door niet-Samische kunstenaars. De Deense kunstenaar Frank Juhl voorzag in 1958 in een grote behoefte toen hij neerstreek in Kautokeino in Finnmark. Zijn zilversmederij is uitgegroeid tot een vermaarde en wereldberoemde kunstgalerie.

Sami Duodji, kunstenaars en ateliers vindt u vooral in de volgende Noorse plaatsen:

•, Karasjok: Samiske Sammlinger, nationale museum over de Samische cultuur (ook hedendaagse kunst).

•, Kautokeino: Juhls’ Silvergallery (zilver en andere kunstvoorwerpen).

•, Varangerbotn: Varanger Samiske Museum (geschiedenis en cultuur van de kust-Samen, Sami Duodji uit geheel Lapland).

•, Tromsø museum: Samische cultuur (historie, mythologie, kleding en huisvesting, muziek).

10 prachtige bestemmingen in Noorwegen