Lissabon

Swipe

Markies de Pombal, toonbeeld van rechtlijnigheid

Volgens de legende zou de Griekse held Odysseus de stad Lissabon hebben gesticht – in werkelijkheid waren het de Feniciërs die aan de monding van de Taag rond 1200 v.Chr. aan land stapten. En daarmee is Lissabon een van de oudste steden van het continent.

In die tijd duikt voor het eerst de naam Alis-Ubbo op. Over de betekenis ervan lopen de meningen uiteen, maar waarschijnlijk hield het zoveel in als ‘rustige haven’.

Lissabon werd in 1147 definitief heroverd door de Noord-Europese kruisridders onder aanvoering van de eerste koning van Portugal, Afonso Henrique. Dat gebeurde na vier eeuwen Moorse bezetting waarin de haven Olissibone of Lissibona, zoals de stad ook wel werd genoemd, uitgroeide tot een bedrijvige handelshaven en later een zelfstandig Moors koninkrijk.

De Moorse vesting bevond zich op een grote zandbank in de monding van de Taag. Na het gedeeltelijk droogvallen van de rivier is daar omheen het deel van Lissabon ontstaan dat nu de oude binnenstad vormt.

Lissabon werd in 1260 door koning Afonso III tot hoofdstad van het land uitgeroepen en schaarde zich in de 15e en 16e eeuw in de rij van belangrijkste Europese handelshavens.

Een zware aardbeving in 1755 maakte aan die glorietijd een eind. Op 1 november van dat jaar, terwijl de bevolking Allerheiligen vierde, bewoog de aarde en veranderde de benedenstad van Lissabon in een ruïne. De Taag trad buiten haar oevers en de stad brandde. In oude journalen wordt gerept over 10.000 tot 40.000 doden; de pestepidemie die daarna uitbrak heeft waarschijnlijk meer slachtoffers geëist.

Onder leiding van markies van Pombal, de eerste minister van koning Dom Josés, werd de wederopbouw van ’s lands hoofdstad met voortvarendheid ter hand genomen. Twintig jaar na de fatale aardbeving was er een volledige nieuwe binnenstad ontstaan met een strak, rechthoekig stratenpatroon. Het was een stedenbouwkundige opzet die tot dan toe in Europa nog niet was vertoond.

Het Baixa Pobalina, zoals dit deel van Lissabon officieel heet, maar dat in de volksmond eenvoudig ‘a Baixa’ wordt genoemd, is nu het commerciële hart van de stad met kantoren, banken en ministeries.

10 prachtige bestemmingen in Markies de Pombal, toonbeeld van rechtlijnigheid en Portugal