Osnabrück en Bentheim

Swipe

Uelsen

De oudste sporen van bewoning dateren uit de jonge steentijd, zo’n 3500 tot 1800 jaar voor het begin van onze jaartelling. Je vindt ze bij Spöllberg waar een achttal grafheuvels aan die tijd herinneren. Het staat onomstotelijk vast dat de omgeving van Uelsen in de bronstijd reeds bewoond was. Opgravingen en vondsten hebben dat duidelijk aangetoond en er zijn overal in de omgeving aanwijzingen voor terug te vinden. De bekendste vondst bestaat uit een gouden schaal, te bewonderen in Burg Bentheim, in 1840 door een boer gevonden bij de bouw van een schaapsstal. Waarschijnlijk dateert de schaal uit de vroege bronstijd, ongeveer 1500 jaar v.Chr. De gemeente heeft daar nu op ingespeeld door een reconstructie te maken van een woning zoals die in de bronstijd ook werden gebouwd en er worden workshops georganiseerd voor iedereen die meer te weten wil komen over deze vroege bewoners van het Duits-Nederlandse grensgebied.

Wie van rust, ruimte en natuur houdt komt vanzelf in (de omgeving van) Uelsen terecht. Heidevelden en vroegere moerasgebieden vormen een uitdaging voor een ieder die graag in de natuur is. Fiets- en wandelgelegenheden te over.

Schuin tegenover het oude raadhuis staat het beeld van een ‘Pikmäjer’. Veel mannen uit Uelsen en omgeving gingen vroeger langere tijd van huis om elders in de landbouw te gaan werken. Ze verhuurden zich als dagloner en werkten tot ver over de Nederlandse grens. Ze trokken van hoeve naar hoeve om daar in de drukke tijd een helpende hand toe te steken. Reizende dagloners dus, in Uelsen werden ze wandelarbeiders genoemd, vooral bekend onder de naam Hollandgänger. De ‘Hollandgängerei’ ontstond aan het begin van de 17e eeuw en duurde ongeveer 250 jaar. Rond 1850 waren en nog maar enkele Hollandgänger. Sommige van die reizende arbeiders hadden een specifiek beroep, ze gingen niet als los-arbeider de grens over maar namen hun gereedschap mee. De bekendste vakmensen waren maaiers die vanaf april tot diep in het najaar onderweg waren. Aan hen herinnert het beeldje specifiek, het streekwoord voor maaier was Pikmäjer.

Enkele gebouwen in het dorp vragen extra attentie. Het oude raadhuis bijvoorbeeld (de VVV is er tegenwoordig in gevestigd) werd in 1649 gebouwd, hoewel tekenen erop wijzen dat het van vroegere datum is. Het was niet alleen gemeentehuis, maar diende tot 1895 ook als school en, natuurlijk, als gevangenis. De geschiedenis van Duitsland en Nederland schurkten ook op dit punt tegen elkaar aan: het geboefte werd ondergebracht onder het raadhuis. Je kunt er eenvoudig binnenwandelen (vooropgesteld dat het kantoor bemand is), meestal is er wel een tentoonstelling ingericht. Soms worden er concerten gegeven.

Over de geschiedenis van de evangelische kerk is veel meer bekend. Aan het einde van de 8e eeuw stond op deze plaats reeds een houten kerkje, de oudste delen van de huidige kerk dateren uit de 12e eeuw. De 52 meter hoge toren is later aan de kerk gebouwd, de oorspronkelijke tot het gebouw behorende, 86 meter hoge, toren werd in 1683 door de bliksem getroffen en brandde geheel af.

In de directe omgeving van Uelsen kun je een bezoek brengen aan de in 2000 gerestaureerde molen. Deze molen was al in 1779 eigendom van de graven van Bentheim. Tegenwoordig is de molen in het bezit van de gemeente Uelsen en je kunt hem bezichtigen. De molen was ooit bijna onder de slopershamer gevallen, particulier initiatief redde hem van de ondergang. In 1834 werd de molen zwaar beschadigd door een storm, in 1897 en in 1910 richtte bliksem grote schade aan. In 1928 werd de molen buiten werking gesteld.

Wil je een leuke wandeling maken, ga dan naar de watermolen van Uelsen, heel pittoresk en zeer fotogeniek. De molen werd omstreeks 1850 gebouwd. In 1953 werd de molen gesloopt, maar in 1977 weer herbouwd, zij het dat het maalwerk niet werd teruggeplaatst.

Nabij Wilsum, ongeveer 5 kilometer ten noorden van Uelsen ligt Erde. Je vindt er tal van fraai gerestaureerde huizen en je neemt natuurlijk een kijkje bij Schoneveld’s Mühle, een zeer oude watermolen. Al in de 13e eeuw werd er koren mee gemalen. Het bijzondere aan de molen is dat het rad niet opzij van de molen, maar eronder is bevestigd. Hij stond dus over het water heen en niet ernaast. Voor liefhebbers van molens een unieke gelegenheid om eens te zien hoe molens voor meerdere doeleinden werden gebruikt. Behalve voor het malen van granen was de molen namelijk ook geschikt als houtdraaibank en voor het karnen van boter. Verder kon hij dienst doen als wasmachine. Omstreeks 1874 werd de molen in zijn huidige vorm in gebruik genomen en in 1940 buiten bedrijf gesteld. Sinds 1999 is de molen als museum ingericht.

Als je niets wilt missen dan moet je de (tweetalige) folder ‘Zeittour’ aanvragen. Een 26 kilometer lange route leidt je langs alle bezienswaardigheden in en in de omgeving van Uelsen.

Informatie:

Uelsen Touristik -Altes Rathaus-
Am Markt 7
49843 Uelsen
Tel. 05942 - 1411
E-mail: [email protected]   Internet: www.uelsen.de