Haut-Limousin

Swipe

Limoges

Veel toeristen laten de stad Limoges links liggen. Het gegeven dat men in 1914 in ongenade gevallen generaals naar deze stad verbande voorspelt niet veel goeds. De Fransen kennen zelfs het gezegde limoger als ze iets willen weggooien of afdanken. Toch is Limoges een stad met veel historische bezienswaardigheden en heeft het naam gemaakt als het pottenbakkerscentrum van Frankrijk. Het in Limoges vervaardigde email en porselein is in de gehele wereld bekend.

Tegenwoordig is Limoges de hoofdstad van het departement Haute-Vienne en van de landstreek Limousin; het fungeert als een belangrijk regionaal economisch centrum met veel schoenenindustrie. De stad herbergt een universiteit, een opleiding voor ingenieurs in de keramische industrie (École Supérieure d'Ingénieurs de Céramique Industrielle) en een universitair instituut voor technologie (Institut Universitaire de Technologie). De basketbalclub Limoges CSP is een topper in Frankrijk en heeft enkele malen de Europese titel gewonnen.

Geschiedenis

Tijdens de Romeinse overheersing lag hier de nederzetting Augustoritum, de hoofdstad van de Lémovices, ter bescherming van een doorwaadbare plaats in de rivier de Vienne. Pas in de 17de eeuw zou men de eerste twee bruggen bouwen. Deze twee bruggen, de Pont Saint-Étienne en de Pont Saint-Martial, overspannen tot op de dag van vandaag de rivier de Vienne. In latere eeuwen kregen zij gezelschap van modernere soortgenoten.

De Lémovices waren de Gallische voorouders van de huidige inwoners van Limousin. De resten van een Gallo-Romeinse arena liggen als stille getuige van deze periode in de Jardin d'Orsay, vlakbij het porseleinmuseum.

Volgens de overlevering introduceerde de abt van Solignac, de heilige Eligius, in de 7de eeuw het emailleren in Limoges. De produktie kwam echter pas goed op gang in de loop van de 12de eeuw. Er ontstonden twee produktiemethoden: het champlevé en het cloisonné. Bij de eerstgenoemde methode giet men het email in holtes die in het metaal zijn aangebracht; bij het cloisonné brengt men dunne metaaldraden aan op het metaal, vervolgens giet men het email in de aldus ontstane vakjes. Tijdens de middeleeuwen vervaardigde men vooral religieuze voorwerpen. Deze vonden grif aftrek bij de vele pelgrims die Limoges passeerden op weg naar het bedevaartsoord Santiago de Compostela in Spanje. In de 16de en 17de eeuw werd een nieuwe produktiemethode populair: het émail peint ofwel het geschilderde email. Men bakte verscheidene laagjes email over elkaar heen, met als resultaat een soort doorschijnend email.

In de 18de eeuw leerden de Europeanen van de Chinezen het vervaardigen van porselein uit kaolien ofwel porseleinaarde, een zuivere witte kleisoort. Deze kleisoort ontstaat doordat graniet afgebroken wordt door hete gassen uit het binnenste der aarde. De kaolien gebruikt men niet alleen voor het vervaardigen van porselein, maar ook voor het maken van glad papier, verf, zeep, poeder en medicinale zalf. Het Chinese porselein bestond al veel langer dan het Europese, maar de Chinezen slaagden erin om het geheim van porselein generaties lang te bewaren. In 1760 was mevrouw Darnet, de echtgenote van een chirurg in Saint-Yrieix-la-Perche, haar zeep kwijt. Zij had al eerder met succes ruwe witte klei gebruikt om haar kleren te ontvetten en dus deed zij dit opnieuw. Zij vertelde dit aan een chemist van de fabriek van Sèvres die al snel door had dat hier een afzetting porseleinaarde lag. In 1768 begon men de laag porseleinaarde te exploiteren en ging men porselein vervaardigen. Het porselein van Limoges werd bewonderd om zijn blankheid en doorschijnendheid. In het begin van de 19de eeuw openen de huizen Pouyat, Haviland, Tharaud en Alluaud porseleinfabrieken, met als gevolg dat het porselein uit Limoges in de gehele wereld bekend wordt. Zij werkten samen met beroemde kunstenaars als Renoir, Dufy, Latique, Van Dongen, Kandinsky en Cocteau om de beste resultaten te krijgen. Zij introduceerden in die tijd de verschillende artistieke bewegingen zoals Japonisme, impressionisme, art nouveau en art deco. Auguste Renoir werd geboren in Limoges en begon zijn indrukwekkende loopbaan als decorateur van porselein. Ook tegenwoordig werken bekende kunstenaars samen met de porseleinfabrieken.

Al deze ontwikkelingen kwamen de stad ten goede. Met name tijdens de middeleeuwen kende Limoges een grote bloei. Uit deze tijd dateren twee stadskernen: het bisschopscentrum (La Cité) aan de oever van de rivier de Vienne en het oude handelscentrum (Le Château) ten westen van het bisschopscentrum.

Het bisschopscentrum

Het bisschopscentrum strekt zich uit rondom de kathedraal en het bisschoppelijk paleis. Smalle trapstraatjes, oude arcades en vakwerkhuizen kenmerken dit gebied.

De gotische kathedraal Saint-Étienne stamt uit de 13de eeuw, maar werd vele malen verbouwd. Alleen de crypte en de onderste drie verdiepingen van de toren dateren nog uit deze periode; het koor en de graftombes van de drie bisschoppen Raynoud de la Porte, Jean de Langeac en Bernard Brun stammen uit de 14de tot de 16de eeuw. In de 19de eeuw kwamen de bouwactiviteiten pas tot stilstand met het gereed komen van het verbindingsstuk tussen de kerk en de 62 meter hoge toren. Opmerkelijk is het 16de-eeuwse Sint-Jansportaal met flamboyant-gotische afbeeldingen in de gevel die tot aan het roosvenster reikt. De rijkbewerkte deuren met afbeeldingen uit het leven van Sint-Martialis en Sint-Stefanus stammen uit de renaissance. Beide heiligen zijn in Limoges begraven. Hun stoffelijke resten liggen in de Crypte de Martial in het oude handelscentrum. Bijzonder in de kathedraal is de galerij onder het orgel voor het zangkoor. Deze galerij stamt uit de renaissance en valt op door de vele beelden en basreliëfs met mythologische scènes. Ook de kerkschat met voorwerpen van email is een bezoekje waard.

Direct ten zuiden en oosten van de kathedraal liggen aan de oever van de Vienne de zogenoemde terrassen van de Evêché met een prachtige botanische tuin (1800 planten) en het bekende 18de-eeuwse bisschoppelijk paleis (Palais de l'Evêché). Binnen de grijze muren van graniet van dit paleis kunt u het Musée Municipal de l'Evêché vinden. Het museum herbergt een verzameling email uit Limoges van de 12de tot de 20ste eeuw, waaronder geschilderd email (email-teint) van Léonard Limosin (1505-1576). Verder bezit het museum collecties Egyptische kunst, mineralogie, Gallo-Romeinse voorwerpen en schilderijen van onder andere Renoir en Valadon.

Musée Municipal de l'Eveche geopend: juli-aug. wo.-ma. 10-17.15 u.; sept.-juni wo.-ma. 10-12.45 en 14-17 u.

Het oude handelscentrum

Ten westen van het bisschopscentrum ligt het zogenoemde oude handelscentrum ofwel Le Château. Deze oude stadskern ontstond rondom het klooster Saint-Martial, een van de bekendste abdijen in de middeleeuwen. De abdij en de bijbehorende kloosterkerk konden hun religieuze en wereldlijke macht niet handhaven en na de Revolutie werden de gebouwen tot de grond toe afgebroken; de stenen vonden een nieuwe bestemming als bouwmateriaal voor huizen en openbare gebouwen. Gelukkig heeft de Crypte Saint-Martial de tand des tijds doorstaan. In de crypte liggen Sint-Martialis en zijn volgelingen Sint-Valérie en Sint-Stefanus, een voormalig Romeins gouverneur, begraven.

Crypte geopend: juli-sept. dgls. 9.30-12 u. en 14.30-19 u.; de ingang is op de Place de la République (met parkeermogelijkheid).

Ten zuidwesten van de crypte staat de 14de-eeuwse Saint-Michelkerk, herkenbaar aan twee stenen leeuwen die de toegang tot het gebedshuis bewaken en een spits die uitloopt in een koperen bol. Meer oostwaarts ligt een autovrij gebied met enkele middeleeuwse straten zoals de Rue du Clocher, de Rue du Temple en de Rue du Consulat. Vanaf de Rue du Temple kunt u het Cour du Temple bereiken, een sfeervol pleintje met vakwerkhuizen. De Rue du Clocher mondt uit bij het Place de la Motte en de blauw gekleurde Halles, een grote en overdekte markthal waar al het denkbare te koop is. Vanaf de Halles loopt de Rue de la Boucherie in zuidoostelijke richting. Langs deze historisch interessante straat staan vakwerkhuizen die getuigen van het slagers die hier sinds de middeleeuwen woonden. Veel van de tachtig slagerijen zijn verdwenen, slechts een enkele slager vindt hier nog een bestaan. Één van deze voormalige slagerijen, het Maison Traditionelle de la Boucherie, is te bezichtigen.

Maidon traditionelle de la Boucherie geopend: juli-sept. dgls. 10-13 u. en 15-19 u.; okt.-juni op aanvraag bij het Toeristen-informatiekantoor.

Halverwege de Rue de la Boucherie ligt het Place Saint-Aurélien met een opvallende piëta. Hier kunt u de Kapel van Saint-Aurélien vinden, gebouwd in 1475. In de sfeervolle kapel branden honderden kaarsen ter ere van Saint-Aurélien en aan de muren hangen votiefborden; houten beelden van heiligen lijken op de gelovigen neer.

Liefhebbers van pottenbakkerskunst en porselein in het bijzonder kunnen ten westen van het oude handelscentrum, bij het Place Winston Churchill, het Nationaal Keramiek Museum Adrien Dubouché vinden. Het museum bezit 11.000 stukken glas, aardewerk, aarden potten, een pottenbakkerij en porselein. Naast het gelakte aardewerk van de school van Bernard Palissy en de bekende porseleinverzameling van Limoges, bevat het museum ook een collectie Chinees porselein, Europees aardewerk, zacht porselein en glaswerk.

Musée National de la Céramique Adrien Dubouché geopend: wo.-ma. 10-12 u. en 13.30-17 u.

Natuurlijk kunt u ook een bezoek brengen aan het Pavillon de la Porcelaine. Hier kunt u in het zogenoemde Museum Haviland kennis maken met enkele topstukken van porselein, waaronder een coupe gotique uit 1867, een tasse bambou van president Hayes uit 1880, borden van Cocteau uit 1961 en prachtige vazen. In een aparte zaal draait men een videofilm over het maken van porselein. Het paviljoen bezit een uitgebreide verkoopruimte. Het is jammer dat het paviljoen op het industrieterrein ten zuidoosten van het stadscentrum ligt.

Pavillon de la Porcelaine geopend: Pasen-okt. dgls. 8.30-19.30 u.; okt.-pasen ma.-za. 8.30-19 u.; adres: Avenue du Président John-Kennedy, Z.I. Magré, Limoges (bij het golfterrein).

Op het Place de la Mairie is het Aquarium van Limousin met een 300 soorten kleurrijke vissen.

Aquarium van Limousin geopend: dgls. 9-19 u.

Toeristen-informatiekantoor Limoges: Boulevard de Fleurus, tel. 55344687.

's Avonds kunt u de `route van het licht' lopen langs 12 verlichte monumenten. Informatie bij het Toeristen-informatiekantoor.

Toeristen-informatiekantoor departement Haute-Vienne: Place Denis-Dussoubs 4.

Weerberichten: Météo.

Postkantoor: Place Stalingrad (oude handelscentrum).

Treinstation: Gare des Bénédictins, ten noorden van het bisschoppelijk centrum en ten noordoosten van het oude handelscentrum, bereikbaar vanaf het Place Wilson via de Boulevard de Fleurus, het Place Jourdan en de Avenue du Géneral de Gaulle.

10 prachtige bestemmingen in Limoges en Dordogne en Lot