De islamitische bevolkingsgroepen
De islamitische bewoners van het zuidelijk deel van de Filippijnen worden gezamenlijk vaak aangeduid als 'moros'. De term 'moro' (moor) werd oorspronkelijk door de Spanjaarden gebruikt als scheldwoord, maar heeft tegenwoordig voor de islamieten eerder een positieve waarde. Het symboliseert het trotse en onverzettelijke karakter van de moslims. Bij de grote katholieke meerderheid van de Filipino's zijn de moros niet erg geliefd. Dat is ook niet zo verwonderlijk want eeuwenlang werden de niet-islamitische Filipino's regelmatig geteisterd door roofovervallen van de moros. Piraterij was vroeger een algemeen verschijnsel en komt ook nu nog wel voor in het zuiden. De islamitische bevolking kan verdeeld worden in een aantal groepen, waarvan de belangrijkste hier beknopt besproken worden.
De Maranao vormen met ruim 1 miljoen zielen de grootste moslimgroepering op de Filippijnen. Ze bewonen de streek rondom het Lanao Meer in het noordwestelijk deel van Mindanao. De stad Marawi aan de noordoever van het Lanao Meer geldt als het culturele en spirituele centrum voor de Maranao en de overige islamitische bevolkingsgroepen. Hier bevindt zich de islamitische Mindanao State University, die gesticht is met geld dat bijeengebracht is door rijke moslims. De economie van de Maranao is vooral gebaseerd op veeteelt, landbouw en handel. Ook zijn er veel bekwame handwerkslieden onder dit volk. Ze vervaardigen onder andere prachtige koperen voorwerpen zoals ketels en schalen en ook fraai bewerkte siermessen.
Zuidelijk van de Maranao leven de Maguindanao. Het centrum van hun woongebied is de vallei van de Rio Grande en de belangrijkste stad in deze streek is Cotabato. Landbouw en met name rijstteelt vormt de belangrijkste bestaansbasis van de Maguindanao.
De circa 400.000 Tausug vormen zowel getalsmatig als in maatschappelijk opzicht de belangrijkste bevolkingsgroep van de Sulu-archipel. Ze wonen vooral op het eiland Jolo en waren de eerste moslims van de Filippijnen. Vele Tausug wonen in kustdorpen en zijn ervaren zeelui. In het verleden maakten Tausug zich nogal eens schuldig aan piraterij en slavenjacht en terroriseerden ze christelijke nederzettingen in de Visayas en noordelijker gelegen gebieden. De Tausug worden getypeerd als een strijdbaar en vrijheidslievend volk. Hun vrijbuitersnatuur komt ook tot uiting in de smokkelhandel die door hen bedreven wordt tussen Borneo en de Filippijnen. Net als de Maranao staan de Tausug bekend om de mooie bronzen, gouden en zilveren voorwerpen die ze maken.
De Samal vormen qua bevolkingsaantal de tweede moslimgroepering in de Sulu-archipel. Evenals de Tausug wonen de meeste Samal in paalwoningen langs de kusten van de eilanden. Hun voornaamste bronnen van inkomsten zijn visvangst, handel en de bouw van kleine schepen. Een minderheid onder de Samal leeft van de landbouw in de meer centrale delen van de eilanden. De Samal wonen verspreid door de hele Sulu-archipel, maar de meeste nederzettingen bevinden zich in het zuidwestelijke deel van de eilandenreeks (onder andere de eilanden Siasi, Tawi Tawi en Sibutu).
Op het eiland Basilan, aan de noordoostelijke kant van de Sulu-archipel, leven de Yakan. Evenals de Samal zijn de Yakan vredelie-vende mensen, in tegenstelling tot de nogal krijgshaftige Tausug. De Yakan die het binnenland van Basilan bewonen leven van landbouw en veeteelt. De kustbewonende Yakan houden zich vooral bezig met visvangst. Een karakteristiek onderdeel van de tradi-tionele kleding van de Yakan vormt de zeer nauwsluitende broek die omhoog wordt gehouden door een rode, enkele meters lange gordel ('kandit') welke rond het middel wordt geslagen.
